Chaotic Balance On Well Built Structures
''Niet vertellen over wat iets al dan niet zou moeten betekenen is erg belangrijk voor me.''
Dus, Andrew, je komt binnen in een galerie waar je op het punt staat om een tentoonstelling te maken. Wat is de volgende stap?
Ik werk met ideeën vooraf en laat ze zichzelf op een natuurlijke manier vormen, in plaats van met een vooropgezet plan. Veel van mijn werk is gebaseerd op het herhalen van beelden. Ik gebruik voortdurend iconen en verschillende beelden in wisselende contexten. Dit is afhankelijk van hoe de ruimte eruit ziet of wat er zich voordoet. Van de ideeën waarmee ik werk is het beginpunt vaak vergelijkbaar en gaandeweg begint dat te veranderen.
Op dit moment gaat mijn werk eigenlijk over oorlog, met name afkomstig uit de VS. Daarnaast gaat het ook over het aftakelende milieu en het broeikaseffect. Veel van mijn werk gaat ook over chaos, omdat er nu veel chaos is in de wereld. Ik doe graag een poging kalmte en balans te vinden in al die chaos, me in de materie te verdiepen en me ervan bewust te zijn wat er gaande is.
Ik woon in de VS en ik wil me ervan bewust zijn wat er op politiek gebied gaande is en dat allemaal betrekken in mijn werk. Ik concentreer me op wat ik kan doen als mens en ik probeer als zodanig een verschil te maken, in plaats van me alleen maar op de hoogte te stellen van alle verwerpelijke en hopeloze toestanden. Tegelijk wil ik nog steeds met beide benen op de grond blijven en een soort spirituele balans hebben. Ik geef mijn leven zin door een positief iemand te zijn en bij te dragen aan de maatschappij en de wereld. Ondanks dat het utopisch en naïef lijkt is het voor mij geen optie op de moed op te geven. Ik probeer dit gevoel juist gestalte te geven in mijn werk.
Wat wil je dat je publiek aan je beelden ontleent?
Voor mij zijn mijn beelden meer een indruk van een algemene sfeer die iedereen kan aanvoelen, dan een definitief kunstwerk. Het maakt niet uit hoe hoog het publiek is opgeleid, hoeveel ze weten over kunst, over politiek of over wat dan ook.
Een klein kind ziet er waarschijnlijk andere dingen in. Ik wil ook niet te beschrijvend zijn. Ik hou niet per definitie van het idee van een toeschouwer die naar kunst kijkt, of eigenlijk naar wat dan ook, met maar een voorgekauwd idee van wat het eventueel zou kunnen betekenen.
Dat schept een afstand. Niet vertellen over wat iets al dan niet zou moeten betekenen is erg belangrijk voor me.
Sommige nieuwe werken, zoals de tekeningen die hier in MAMA te zien zullen zijn, zijn heel erg chaotisch, met een enorme verscheidenheid aan lagen. Het idee van deze tekeningen is een simpel concept: Overal is chaos die dingen verbergt. Voor mijn werk betekent dat: Om het daadwerkelijke beeld te kunnen zien, moet je door alle lagen kijken die het eigenlijke beeld verbergt. Het is een concept van het leven in het algemeen. Je moet door alle lagen heen kijken, door de chaos en de bullshit om daadwerkelijk een beeld te krijgen van hoe het eigenlijk allemaal zit, of hoe je zelf vindt dat het zit.
Ik hou ervan om de toeschouwer uit te dagen: ik laat hem omgaan met alles wat er gaande is en probeer hem ertoe te bewegen te kijken en een beeld te vormen van wat er onder alle lagen daadwerkelijk gaande is.
Waar gaat je werk over?
Veel van mijn werk is gebaseerd op actuele, hedendaagse thema’s. Het is mijn hedendaagse versie van 14eeeuwse Duitse landkaarten en Perzische en Indiase miniaturen. Perzische en Indiase miniaturen legden geschiedenis en cultuur vast en zodoende veel oorlogen. Bij de Duitse landkaarten ging het om het veroveren van nieuwe landsgrenzen. Ook ik ben geschiedenis, oorlog en chaos aan het documenteren, maar ik gebruik verschillende symbolen die refereren naar het heden. De toeschouwer weet dat ik het niet over gebeurtenissen van honderden jaren geleden heb, maar over nu.
Het is een cliché, maar slechte dingen blijven zichzelf herhalen. Ik zie relevantie in geschiedenis die zich herhaalt.
Met behulp van technologie beukt alles voorwaarts en alsof we niet te stoppen zijn, zijn mens en natuur volledig op drift geraakt. Voor mij is het een verwijzing naar de oncontroleerbare kracht van dingen. Daarom schilder ik dingen als orkanen, vulkanen, aardbevingen en vloedgolven.
Dit zijn gewone thema’s in mijn werk. Ik schilder die verschijnselen als een toespeling op alles dat we niet onder controle hebben. Ik heb gespeeld met het verbeelden van mensen die aanbidden, dat echte kracht gerespecteerd zou moeten worden en aanbeden. Ik heb ook chaotische energievelden geschilderd. Ik schilder ze als laag over het beeld, als verbeelding van stralingsvervuiling van elektrische golven in de lucht die we niet eens zien. Deze energievelden zijn letterlijk een representatie van alle gevaarlijke straling die maar rondzwerft en onzichtbaar is. Stel je een prachtig, hedendaags landschap met maar een paar telefoonpalen, maar met een enorme hoeveelheid energie die alsnog het landschap ruïneert. Ik gebruik dit als mijn manier om een ander verhaal te vertellen.
Wat ga je voor MAMA maken?
Een paar grote tekeningen, niet in het bijzonder site-specific. Ik heb van tevoren nog niet besloten wat ik hier ga doen. Dat maakt het makkelijker. Het tonen van politiek werk in de publieke ruimte zou onverantwoordelijk zijn. In de publieke ruimte heb je te maken met de omgeving en moet je contact maken met de lokale bewoners.
In de showroom maak ik een werk met ogen. Ik zie ogen als een metafoor voor geobserveerd worden en onder toezicht staan, of je nou online bent of op straat. Ik hoorde dat Rotterdam een van de steden ter wereld is met de meeste observatiecamera’s. Het geobserveerd worden is hier dus wel toepasselijk.
Naast de schilderingen in de eerste ruimte, maak ik 3-dimensionale piramides die versmelten met een muurschildering. Piramides met een weegschaal erboven. De piramide is ook een symbool voor de Amerikaanse economie. Het is een krachtige constructie die in Egypte gebouwd is, die voor honderden jaren stand hield. Ons bestaan is gebaseerd op diezelfde constructie. Door deze installatie te maken vergelijk ik de stevige constructie van een gebouw met een economisch systeem.
De piramide als metafoor voor een economisch systeem waarin velen de last van een kleine bevoorrechtte groep dragen. Er staat er ook een afgebeeld op de achterkant van het dollarbiljet, met een zwevend oog erboven; Een onafgemaakte piramide als beeldspraak voor de democratische samenleving als work in progress, die dus nooit af en dat is grappig. Het brengt me op de vraag: Wat is een democratie? Ons land schreeuwt het van de daken, marcheert andere landen binnen die al voor honderden jaren op zichzelf functioneren en dringt hen een nieuw politiek systeem op. Ik zie dat democratische systeem niet echt goed werken in mijn eigen land. We walsen andere landen binnen en dringen onze manier van leven op aan de hele wereld.
Ook hier presenteer ik graag iets interessants om naar te kijken, geestig voor toeschouwers om te bekijken ook. Ze kunnen er ook veel andere dingen uit halen, niet alleen maar bittere ernst. Veel verwijst naar tekenfilms en strips, voor mij is het belangrijk dat het voor kleine kinderen ook leuk en interessant is om naar te kijken. Ik hou ervan, of het nou bewust of onbewust is, kinderen te laten denken over zaken waar ze eigenlijk liever niet over nadenken. Zoals: Waarom zijn de takken van deze boom afgezaagd? Als kind denk je al gauw op een andere manier. Als volwassene denk je automatisch aan iets als het omhakken van bomen. Volwassenen hebben er waarschijnlijk al een mening over gevormd en of dat een goed ding of niet is en kinderen hebben nog niet zo’n vastbesloten blik op de wereld.
Dus je verhalen zijn makkelijker door kinderen te lezen?
In sommige opzichten wel ja. Ik hou er niet van mijn politieke idealen op een opdringerige manier te presenteren. Ik heb er echt een hekel aan als kunst té politiek wordt. Het is preken voor eigen parochie, je richt je tot mensen die het al met je eens zijn en dus sluit je de kans uit dat iemand het niet met je eens is, die je eventueel zou kunnen overtuigen van iets anders. Veel van mijn werk blijft in het subjectieve midden.
Er zijn politieke ideeën in te vinden, maar je wordt er niet mee om je oren geslagen. Ik heb het gevoel dat je met kunst mensen kunt bereiken die het niet eens zijn met wat ze zien of er politiek gezien over denken. Dit is een ideale wereld. Iets anders belangrijks is het presenteren van kunst op een andere manier. Misschien kan het iemand inspireren om ook dingen te gaan maken. Sommige kunst wordt zo overdreven intelligent en vervreemd zich van toeschouwers, dat inspireert geen enkele toeschouwer om zelf creatief te worden.
Dat betekent veel voor me. Het zou mijn succes in de kunst betekenen anderen te inspireren en creatief te worden.
Gelinkte tentoonstelling:
Chaotic Balance on Well Built Structures
Foto’s:
Lotte Stekelenburg
Redactie:
Constanze Friedrichs
