MaMA 

Sciencefiction is een bekend territorium. Werden toekomstvisies van kunstenaars, filmmakers en schrijvers in vroeger tijden naar kleine specialiteitenwinkels verbannen, tegenwoordig vormen ze een gebied voor volwaardig mainstream cultureel onderzoek.

Dit heeft zelfs zulke vormen aangenomen dat de analyse van sciencefiction – haar mechanismen, haar onderwerpen en haar plaats in de maatschappij – een omvangrijke industrie op zichzelf is geworden. Ruimteschepen en buitenaardse wezens in kunststof, stripboeken, en zelfs hele outfits gaan als warme broodjes over de toonbank; om maar niet te spreken van de sci-fi blockbusters die Hollywood jaarlijks produceert of de talloze computer games. Ook voor hedendaagse beeldend kunstenaars zijn futuristische visies bewezen inspiratiebronnen.

Toekomstvisies die kunnen worden beschreven als utopisch(de toekomst als hemel op aarde) of dystopisch (de toekomst brengt een tranendal waar niemand aan ontsnappen zal) hebben een lange tijd de discussie en documentatie overheerst. Maar er is nog een andere, meer laterale benadering die nog niet volledig is onderzocht. Juist die derde benadering is de kern van The Future is Stupid, Songs for a Future Generation.

Generations
Een aantal eigentijdse kunstenaars die onafhankelijk van elkaar en in verschillende regio’s werken, hebben visies over de toekomst en over geavanceerde technologie’n naar voren gebracht in een ontwapenende eenvoud. En toch, de complexiteit van de artistieke werkwijze en van de conceptuele processen van dit werk worden snel duidelijk bij nader onderzoek. Deze alternatieve benadering, die noch volledig utopisch, noch volledig dystopisch werk naar buiten brengt – hoewel een van deze twee richtingen best ??n van de leidende concepten kan zijn van individuele werken- is vaak humoristisch, persoonlijk en sterk geworteld in de hedendaagse kunstpraktijk.

Vaak gemaakt uit gevonden, gerecycleerde of plaatsgebonden materialen, schijnt het werk van deze kunstenaars onderling verbonden door brede gelijkenissen van verschillende generaties. Ze kunnen in zekere zin collectief worden beschouwd als een archeologische opgraving, die het effect van de massamedia op de ontwikkeling van het sciencefiction discours van een post-1960 generatie openbaart: een laag legt de invloed van knip-plak- en puzzelboeken voor kinderen en televisieprogramma’s bloot; een laag verder wordt het effect van populaire televisie en de verbeelding uit sciencefiction in films op een ietwat hogere leeftijd geopenbaard; een derde laag openbaart een volwassen intellectueel bewustzijn, niet alleen van de aard van sciencefiction, maar ook van de artistieke praktijk na de geboorte van het conceptualisme.

Laag na laag ontvouwt zich het werk en onthult op deze manier niet alleen een bewustzijn van de conceptuele praktijk, bijvoorbeeld de vaststelling dat visies -hoe fantastisch ze ook mogen zijn- onvermijdelijk vorm krijgen door bouwelementen uit basismaterialen, ook komt een sterk bewustzijn van de betekenis van sciencefiction en technologie, gevormd door hun populaire voorstellingswereld, naar voren.

Dit is hedendaagse kunst die misschien niet chronologisch, maar wel in de geestelijke zin naar sciencefiction door een Gen-X-cohorte verwijst.

Met dank aan:
Delta Gallery, Rotterdam